This Masterclass 1: over autonomie en aansluiting vinden

Op 10 oktober vond de eerste This Masterclass plaats. Een inspirerende middag waarbij deelnemers van This en externe kunstenaars luisterden naar drie sprekers over ‘kunst en reactie’. In de masterclass bespraken drie professionals uit de kunst hoe werk wordt ervaren door verschillende doelgroepen en hoe ze dat vanuit hun eigen vakgebied aanvliegen.

 

Aukje Dekker, beeldend kunstenaar en initiator van culturele projecten, deelde haar ervaringen in haar werk. In het merendeel van haar werken betrekt Dekker het publiek. Zij bepalen de waarde, wanneer een werk af is of zijn onderdeel van het werk zelf. Daarmee geeft ze een deel van haar autonomie op. Datzelfde onderwerp speelt ook een rol in het werk waarmee Dekker net na haar afstuderen nerveus bij galerie Gabriel Rolt aanklopte: ze vroeg al haar medestudenten een rol te spelen in haar eindexamenwerk. Dat werk toonde Rolt niet. Dekker besloot nooit meer te leuren en wilde uitsluitend doen wat goed voelde. Instinctief werken met anderen die dat zelfde doel supporten. Het werkt: Rolt klopte een jaar geleden bij háár aan. Het resultaat was een solotentoonstelling waarin zij opnieuw autonomie opgaf. Geen werk maakte ze alleen, het merendeel geïnspireerd op werken van vooraanstaande kunstenaars.

 

Adviseur en curator Nathanja van Dijk deelt met de aanwezige kunstenaars dat je als kunstenaar autonomie behoudt over een aantal factoren die bepalen hoe (en waar) je als maker gezien en gelezen wordt. Hoewel het merendeel van de factoren niet persoonlijk beïnvloedbaar zijn kun je een aantal factoren wel sturen. Zo is de context waarin het werk wordt getoond belangrijk. Wordt een werk getoond in een white cube of instelling, in stijlkamers of publieke ruimte? Houd daar rekening mee.

 

Ook wie jouw werk toont maakt uit. Een organisatie heeft een bepaalde reputatie, een tone of voice. De invloed van het tonen in een groeps- of solotentoonstelling maakt ook een verschil. De organisatie plaatst jouw werk in een context waar je achter moet staan en wiens verhaal moet kloppen. De curator is daarbij een editor van je werk. Het werk wordt geplaatst in een context van ander beeld waarmee een nieuwe betekenis kan worden gecreëerd.

 

Tot slot is ook het bereik van een organisatie belangrijk. Wie is je publiek en hoe bereik je dat?. Musea hebben veelal een goede reputatie en trekken een publiek van geïnteresseerden. Een galerie heeft ander publiek – het is een vaak hoogdrempelige winkel voor kunst, waar juist kopers en professionals op af komen. En artist-run spaces en beurzen trekken weer een ander publiek aan.

Denk ook na over vragen die jouw eigen situatie aangaan. Bij het maken van een beurspresentatie bijvoorbeeld. Op welk werk komen de mensen af? Welke tone of voice zet je in?

 

De middag word geconcludeerd door Emilie Vermeer, medeoprichter van AimAtArt. Deze organisatie helpt het bedrijfsleven creatiever te denken. Dat doen ze door kunst en creativiteit te introduceren in het bedrijfsleven. Door de rechterhersenhelften, waar creativiteit centraal staat, te trainen ontstaan nieuwe mogelijkheden.

Met de UvA ontwikkelde AimAtArt een aantal brainstorm technieken. Hoewel deze meestal toegepast worden op zakelijke vraagstukken, zijn deze technieken net zo toepasbaar op de praktijk van kunstenaars. Bij het tackelen van een probleem zijn een aantal elementen belangrijk: focus niet op gemeenschappelijke kennis maar op unieke kennis zodat er meer ontstaat. Je hebt elkaar nodig om een nieuw spoor te vinden. Tijdsdruk verhoogt daarbij de output.

 

Met deze handvatten benaderen de deelnemers van de masterclass een voor hen relevant vraagstuk: hoe bereik ik mijn (zakelijke) doelgroep? Antwoorden op deze vraag bereiken de kunstenaars door stapsgewijs hun doel zelf te definiëren, de daarbij behorende doelgroep te bepalen, de mogelijkheden te inventariseren en de manieren waarop uit te pluizen.

 

Ook na de brainstormsessie blijft het een onderwerp van gesprek. Gelukkig stond het bier koud en was er alle tijd om na te praten tijdens de borrel.

 

De tweede masterclass, over kunst en het vertellen van (jouw) verhaal vindt plaats op 2 november om 15.30uur. Dan nemen onder andere Karen Knispel en Martine Willekens het woord. Er zijn nog plekken voor de tweede masterclass.